Nỗ lực thực hiện của EVNGENCO1
Thực hiện chủ trương của Chính phủ về việc cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước, Công ty TNHH một thành viên do Doanh nghiệp nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ. Công tác cổ phần hóa (CPH) Công ty mẹ - Tổng công ty Phát điện 1 (EVNGENCO1) đã được triển khai từ năm 2016, đến thời điểm tháng 4/2018, công tác cổ phần hóa EVNGENCO1 đã thực hiện được 9/20 bước của kế hoạch cổ phần hóa đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, và đã hoàn thành việc xác định giá trị doanh nghiệp để CPH theo quy định của Nghị định 59/2011/NĐ-CP ban hành ngày 18/7/2011 trình cấp có thẩm quyền theo đúng tiến độ phê duyệt.
Tuy nhiên do thay đổi của quy định của pháp luật về quy trình thực hiện cổ phần hóa, ngày 16/11/2017, Chính phủ ban hành Nghị định số 126/2017/NĐ-CP thay thế Nghị định số 59/2011/NĐ-CP, theo đó, công tác cổ phần hóa cần thực hiện lại để phù hợp với quy định mới.
Ngày 15/8/2019, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 26/2019/QĐ-TTg về việc phê duyệt danh mục doanh nghiệp thực hiện cổ phần hóa đến hết năm 2020, theo đó Tổng công ty Phát điện 1 thuộc nhóm doanh nghiệp thực hiện cổ phần hóa, Nhà nước nắm giữ từ 50% vốn điều lệ trở xuống hoặc không nắm giữ cổ phần. Để việc triển khai công tác cổ phần hóa Công ty mẹ -EVNGENCO1 theo đúng quy định của Nghị định 126/2017/NĐ-CP, kế hoạch cổ phần hóa các doanh nghiệp của Chính phủ, trong thời gian vừa qua, EVNGENCO1 đã và đang triển khai các nội dung liên quan đến công tác Cổ phần hóa.
Đất đai là một nguồn lực quan trọng, có thể ảnh hưởng tới giá trị của doanh nghiệp khi CPH, để đảm bảo giá trị doanh nghiệp được phản ánh đúng. Theo quy định của Nghị định 126/2017/NĐ-CP ban hành ngày 16/11/2017 của Chính phủ, quy định: Phương án sử dụng đất khi cổ phần hóa của EVNGENCO1 phải được cấp có thẩm quyền phê duyệt trước khi quyết định thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp, theo đó, EVNGENCO1 đã xây dựng phương án sắp xếp, sử dụng nhà đất khi CPH trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, đến thời điểm hiện tại đã có 8/10 tỉnh, thành phố phê duyệt phương án sử dụng đất khi CPH của Tổng công ty, dự kiến phương án sử dụng đất khi CPH của Tổng công ty sẽ hoàn thành kịp tiến độ CPH theo chỉ đạo của Chính phủ.
Bên cạnh đó, để nâng cao hình ảnh, thu hút nhà đầu tư quan tâm đến cổ phiếu của EVNGENCO1 khi phát hành, Tổng công ty đã thực hiện lành mạnh hóa tài chính, xử lý các khó khăn vướng mắc liên quan đến tài chính. Cụ thể là việc tăng vốn điều lệ lên 23.079 tỷ, theo đó tỷ lệ nợ/ vốn chủ sở hữu dự kiến sẽ giảm về mức dưới 3,0, theo đó khả năng thanh toán ngắn hạn, cũng như dài hạn của được đảm bảo và thực hiện, rà soát xử lý các khoản nợ phải thu, phải trả khó đòi theo đúng quy định.
Tình hình tài chính của Tổng công ty Phát điện 1 đã từng bước được cải thiện, đáp ứng yêu cầu của nhà đầu tư quan tâm khi mua cổ phiếu của EVNGENCO1.
Còn nhiều khó khăn cần vượt qua
Các đơn vị trực thuộc EVNGENCO1 đóng trên nhiều tỉnh, thành phố, theo đó, việc phê duyệt phương án sử dụng đất khi CPH của Tổng công ty, rất phức tạp, cần nhiều thời gian để giải quyết. Việc xem xét phê duyệt phương án sử dụng đất của các địa phương còn chậm, ảnh hưởng tới tiến độ CPH của Tổng công ty.
Bên cạnh đó, theo hướng dẫn của Bộ Tài chính tại Văn bản 4544/BTC-TCDC ngày 18/4/2019 về việc phương án sử dụng đất khi cổ phần hóa (Văn bản 4544): “Phương án sắp xếp lại, xử lý nhà, đất (bao gồm cả phương án sử dụng đất khi cổ phần hóa doanh nghiệp) của các doanh nghiệp thực hiện cổ phần hóa phải bao gồm toàn bộ diện tích đất của các doanh nghiệp có vốn góp của doanh nghiệp thực hiện cổ phần hóa và chưa được sắp xếp theo quy định của Luật đất đai, Luật quản lý, sử dụng tài sản công và văn bản pháp luật về cổ phần hóa”. Tổng công ty phải xây dựng bổ sung phương án sắp xếp, xử lý nhà, đất và phương án sử dụng đất khi cổ phần hóa của công ty con là Công ty cổ phần Thủy điện Đa Nhim - Hàm Thuận - Đa Mi trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, việc này cần có thời gian và ảnh hưởng tới tiến độ CPH của Tổng công ty.
Hiện Tổng công ty có một số công nợ của các đơn vị trực thuộc, tồn tại từ trước khi Tổng công ty thành lập, đến nay các chủ thể đã giải thể, hoặc thay đổi pháp nhân nên không thể thu hồi, hoặc không thể đối chiếu công nợ. Tổng công ty đã thực hiện trích lập dự phòng theo quy định, những khoản phủ thu phải trả này giá trị không nhiều, ít ảnh hưởng tới giá trị doanh nghiệp của Tổng công ty. Tuy nhiên thủ tục xử lý phức tạp, Tổng công ty đã đề nghị cấp có thẩm quyền hướng dẫn xử lý để lành mạnh hóa tài chính, xử lý dứt điểm trước khi CPH.
Do nhà máy nhiệt điện Duyên Hải 3 và Duyên Hải 3 mở rộng (DH3MR) có nhiều cơ sở hạ tầng dùng chung không thể tách rời: cảng biển, đường ống, bãi thi công và bãi thải xỉ, …, hiện Phương án sử dụng đất của Tổng công ty tại tỉnh Trà Vinh đã được UBND tỉnh phê duyệt, trong đó đã bao gồm phần diện tích đất NMNĐ Duyên Hải 3 mở rộng. Nếu dự án NMNĐ DH3MR không được chuyển về EVNGENCO1 thì UBND tỉnh Trà Vinh phải thực hiện các thủ tục pháp lý để quyết định điều chỉnh và giao lại: giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyết định giao đất, văn bản chấp thuận phương án sắp xếp, xử lý nhà, đất và phương án sử dụng đất khi cổ phần hóa của Tổng công ty trên địa bàn Tỉnh riêng cho EVNGENCO1 và Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN). Công việc này mất rất nhiều thời gian, ảnh hưởng tới tiến độ cổ phần hóa Công ty mẹ EVNGENCO1.
Với những khó khăn vướng mắc nêu trên, Tổng công ty đã báo cáo EVN, Ủy ban Quản lý vốn xin ý kiến các Bộ có liên quan: Tài chính, Công Thương, Tư pháp, Kế hoạch và Đầu tư trình Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương bàn giao dự án NMNĐ DH3 mở rộng từ EVN về EVNGENCO1 và cho phép UBQLV quyết định thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp để CPH Công ty mẹ - EVNGENCO1 trong năm 2020, các Bộ đã thống nhất với đề xuất nêu trên của UBQLV. Hiện UBQLV đang dự thảo Văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
Bên cạnh đó, quy mô vốn của EVNGENCO1 lớn có nhiều khó khăn vướng mắc liên quan đến tài chính; công tác cổ phần hóa liên quan đến nhiều Bộ, ngành nên khi xin ý kiến của các Bộ, ngành liên quan về giải quyết khó khăn, vướng mắc mất nhiều thời gian ảnh hưởng tới tiến độ cổ phần hóa EVNGENCO1.